İSVİÇRE’de Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi’nde (CERN) gerçekleştirilen LHC deneyinin verileri henüz ortaya çıkmadı ancak ‘Yüzyılın deneyinde’ kullanılan teknolojiler çoktan diğer alanların da erişimine açıldı. Daha önce internette kullanılan ‘world wide web’i bulan CERN’in teknolojileri, şimdi de tıptan yer bilimlerine pek çok bilim insanının hizmetinde. ‘Büyük patlamacıların’ da aralarında yer aldığı 600 bilim insanı bu amaçla İstanbul’da bir araya geldi. AB Çerçeve Programları kapsamında 2003 yılında başlatılan EGEE oluşumunun ‘E-Bilim İçin Grid Etkinliği’ Harbiye Askeri Müze’de 26 Eylül’e kadar sürecek.

INTERNETİN ÖTESİ: GRİD SİSTEMİ

Konferansta, LHC deneyinde kullanılan Grid sisteminden farklı alanlarda faydalanmanın olanakları tartışılacak. ‘İnternetin ötesi’ olarak adlandırılan ve farklı yerlerdeki bilgisayarın hızlı altyapılarla birbirine bağlanarak kullanılması olan Grid sistemi, verilerin saklanması ve işlenmesini sağlıyor. Bu kapsamda İstanbul’daki konferansta 40 ülkenin farklı alandaki projeleri için Grid sisteminden nasıl faydalanılabileceği tartışılacak. CERN’deki LHC araştırmasının verilerinin depolanmasında kullanılan sistem, atmosfer, deprem, kanser araştırmaları; kimya, biyoloji, genetik alanlarında yapılacak araştırmalarda da kullanılabilecek.

BÜYÜK PATLAMA VERİLERİ...

Bilim insanlarına bilgisayarlarının başında dünyadaki değişik araştırmaların verilerine ulaşmayı sağlayan EGEE, 50 bin işlemci ve 320 Petabyte veri toplama imkanına sahip. Sistemin Türkiye ayağını da TÜBİTAK ULAKBİM oluşturuyor. Konferans kapsamında CERN’deki araştırmacılardan Erwin Laure, Maite Barroso Lopez, France Couchoux, Kristina Gunne, Bob Jones, Olivier Keeble ve sarah Purcell Nolan da İstanbul’a geldi. EGEE Projesi kapsamında CERN’deki ‘Büyük Patlama’ deneyi verileri de Türkiye’de depolanmaya başladı.